Be evil
Czyli smutny esej o tym jak Google oszukał Brukselę i zdominował Internet
dy Google powstało w 1998 roku jako akademicki projekt dwóch doktorantów ze Stanfordu, nikt nie przypuszczał, że stanie się jednym z najpotężniejszych graczy w historii rynku technologicznego. Dziś jednak, po ponad dwudziestu latach, jesteśmy świadkami próby powstrzymania tej dominacji.
Zarówno Stany Zjednoczone, jak i Unia Europejska stają do walki z cyfrowym gigantem, który przez lata zręcznie unikał odpowiedzialności za swoje praktyki monopolistyczne.
“Obecnie Google kontroluje nie tylko największą na świecie wyszukiwarkę i platformę do strumieniowego przesyłania wideo, ale także system operacyjny i sklep z aplikacjami które zainstalowane sę na 3/4 wszystkich telefonów na świecie.”
Powstrzymać Googliganta
Z dziennikarskiego śledztwa Follow the Money wynika, że Google od początku świadomie przygotowywało się do uniknięcia regulacji. Kluczowy moment to przejęcie DoubleClick w 2007 roku za 3,1 mld dolarów (ok. 2,3 mld euro). Ta transakcja dała Google nie tylko technologię, ale przede wszystkim kontrolę nad ogromnym strumieniem danych i reklam.
Regulatorzy w USA i UE dali zgodę, nie rozumiejąc w pełni implikacji. “Obie instytucje działały w warunkach poważnego deficytu wiedzy” – przyznał Bill Kovacic, były przewodniczący amerykańskiej FTC. To pozwoliło Google zintegrować swoje usługi i zbudować potęgę, która od lat wzbudza rosnący sprzeciw.
“Dominacja Google od dawna frustruje wydawców i małe firmy, które twierdzą, że nie są w stanie konkurować. Eksperci ostrzegają, że konsekwencje wykraczają poza sferę biznesową, wpływając na przepływ informacji, a ostatecznie zagrażając samej demokracji.”
Swoje na wierzchu
Szczególnie bulwersujące są praktyki faworyzowania własnych usług w wyszukiwarce. Brytyjska firma Foundem, która jako pierwsza złożyła skargę w 2009 roku, zauważyła, że po uruchomieniu ich porównywarki cenowej strona zniknęła z wyników Google w ciągu kilku dni. W ciągu kolejnych lat podobne skargi złożyły m.in. Yelp, Trivago czy Expedia.
Komisja Europejska formalnie wszczęła postępowanie w 2010 roku. Jednak ówczesny komisarz ds. konkurencji, Joaquín Almunia, był znany z ugodowego podejścia. Zamiast grzywny, zaproponował kompromis. Google wykorzystało ten czas, by opóźniać proces i nie dopuścić do zakończenia postępowania przed upływem kadencji Almunii.
Po objęciu urzędu przez Margrethe Vestager w 2014 r., Komisja nałożyła na Google rekordowe grzywny: 2,4 mld euro za promowanie Google Shopping (2017), 4,3 mld euro za zmuszanie producentów Androida do instalowania wyszukiwarki Google i Chrome (2018), oraz 2,95 mld euro za nadużycia na rynku reklamy online (2025).
“W wewnętrznej notatce, która obecnie wydaje się prorocza, pracownicy Google ostrzegali, aby unikali używania określonych sformułowań, które mogłyby zwrócić uwagę urzędników zajmujących się ochroną konkurencji. „Należy unikać sformułowań takich jak »odcięcie dopływu powietrza« [konkurentom] i podobnych” – napisał ówczesny główny ekonomista Google, Hal Varian, w memorandum z 2003 r., które zostało odkryte dwie dekady później podczas postępowania sądowego w Stanach Zjednoczonych.”
Google nie tylko wykorzystało swoją pozycję, ale aktywnie broniło się przed regulacją, prowadząc bardzo intensywny lobbing. W samej tylko Brukseli odbyło ponad 420 spotkań z urzędnikami Komisji Europejskiej a spółka wydała ponad 60 mln euro na zabiegi lobbystyczne. Firma korzystała z pomocy co najmniej pięciu dużych kancelarii prawnych, które nie ujawniały nazw klientów.
Konkurentów przejąć
W międzyczasie firma Google (niekontrolowana przez organy regulacyjne UE) wykorzystała boom gospodarczy początku lat 2010. i przejęła potencjalnych konkurentów, takich jak firma Metaweb zajmująca się technologią wyszukiwania, serwis lokalizacyjny Waze oraz firma DeepMind zajmująca się sztuczną inteligencją.
W 2022 roku uchwalono w UE Digital Markets Act (DMA), ustawę mającą na celu ograniczenie praktyk monopolistycznych gigantów technologicznych. Google aktywnie przeciwdziałało temu projektowi, m.in. mobilizując “sojuszników akademickich” i ostrzegając przed “zaburzeniem relacji transatlantyckich”.
Dziś sytuacja jest krytyczna. W sierpniu 2024 r. sąd w USA uznał, że Google nadużywało dominacji w wyszukiwaniu, wymuszając korzystne dla siebie umowy. W osobnym postępowaniu sąd uznał, że Google utrzymywało nielegalny monopol na rynku reklamy cyfrowej.
W Europie firma dostała czas, aby zaproponować restrukturyzację działu reklamowego, w przeciwnym razie grozi jej kara do 10% globalnych przychodów, czyli ok. 30 mld euro. Niemiecki europoseł René Repasi wzywa Komisję do “pokazania kręgosłupa” i nieustępowania przed “zastraszaniem przez Trumpa czy groźbami z Doliny Krzemowej”.
Dominacja Google to nie tylko kwestia ekonomiczna. W opinii ekonomisty MIT i laureata Nagrody Nobla, Darona Acemođlu, koncentracja władzy danych w rękach kilku platform zagraża demokracji. “Jeśli nie ustalimy teraz jasnych zasad, przyszłe technologie mogą zostać zmonopolizowane przez jeszcze bardziej bezwzględnych aktorów” – ostrzega Acemođlu.
Od stycznia 2025 administracja Trumpa wysyła sprzeczne sygnały bo z jednej strony wspiera działania antymonopolowe przeciwko Google’owi, z drugiej atakuje unijne środki antymonopolowe i broni amerykańskich firm przed zagranicznymi regulatorami. Trump powiedział, że nie pozwoli na “dyskryminacyjne działania” przeciwko firmom amerykańskim i zagroził cłami odwetowymi na kraje z przepisami technologicznymi “zaprojektowanymi by szkodzić amerykańskiej technologii”.
W Polsce mogliśmy to zauważyć, kiedy Minister Gawkowski zaczął oficjalnie publikować informacje związane z pracami nad podatkiem cyfrowym. Thomas Rose (ambasador USA w Polsce) ostrzegł polski rząd przed konsekwencjami wprowadzenia podatku cyfrowego:
“To niezbyt mądre! Autodestrukcyjny podatek, który zaszkodzi tylko Polsce i jej relacjom z USA. Prezydent Trump również odpowie odwetem, jak i powinien zrobić. Odwołajcie podatek, aby uniknąć konsekwencji!“”
Prawie połowa zysków z Europy
O co się toczy spór? Według unijnego komisarza ds. handlu Marosza Szefczovicza rynek europejski stanowi dla części amerykańskich gigantów źródło nawet 40% ich przychodów. Stany Zjednoczone mają nadwyżkę (109 mld euro) w zakresie usług cyfrowych. A Marosz Szefczovicz (unijny komisarz ds. handlu) wyliczył, że rynek europejski stanowi dla części amerykańskich gigantów źródło nawet 40% ich przychodów.
Czy Europa postawi się skutecznie amerykańskiemu big techowi? Czy uda się rozbić cyfrowy monopol, zanim będzie za późno? Stawka jest ogromna: bo nie chodzi przecież już tylko o sam rynek reklamowy, ale przyszłość światowego internetu.
Hasło „Don’t be evil” zostało przyjęte jako nieoficjalne motto korporacyjne Google, wyrażające obietnicę dążenia do dobra społecznego zamiast szybkich zysków.
Fraza oficjalnie została usunięta z przedmowy kodeksu postępowania Google LLC w okresie w 2018 roku.
THE FOUNDATION JUŻ 4 GRUDNIA!
The Foundation to społeczność praktyków biznesowych z zakresu AI / ML, naukowców i przedsiębiorców, którzy chcą nawiązać relacje, współpracować i tworzyć innowacje. 4 grudnia o godz 18:30 w Rotundzie PKO Bank Polski.
DOŁĄCZ DO NASZEGO OSTATNIEGO W TYM ROKU SPOTKANIA!
Ile zarabia się w Polsce na YouTube?
Czy YouTube to nowa telewizja pokolenia Z? Gościem dzisiejszego odcinka jest Łukasz Skalik – założyciel i prezes Video Brothers, człowiek, który współtworzył WP.TV, Interia.tv, ToSieWytnie.pl i doskonale zna kulisy polskiego rynku wideo online.
Z naszej rozmowy dowiesz się między innymi:
👉 Dlaczego 40-minutowy film może zarobić więcej niż viralowe shorty?
👉 Co YouTube robi z twórcami, którzy używają słów typu „ćpać” czy „odwyk”?
👉 Czy da się dziś zaplanować karierę youtubera od A do Z?
Zapraszam do oglądania! Albo słuchania!
OSTATNIE DNI NA ZAKUP BILETÓW NA WARSZTATY Z PODSTAW AI!
Wracamy z warsztatami z absolutnych fundamentów i PODSTAW AI gdzie nauczymy Cię tylko praktycznych zastosowań AI w biurze albo domu! Zero teorii, tylko praktyka!
Wraz z Przemek Jurgiel-Zyla będziemy przez 8 godzin pokazywali, uczyli, odpowiadali na pytania i dzielili się naszą wiedzą. Co prawda nie jesteśmy naukowcami czy inżynierami, ale hardkorowymi userami analizującymi i testującymi dziesiątki aplikacji i usług tygodniowo.
Co zyskasz uczestnicząc?
Praktyczne umiejętności: Nauczysz się automatyzować zadania, generować treści i analizować dane przy użyciu AI.
Doświadczeni prowadzący: Spotkasz ekspertów z wieloletnim doświadczeniem w technologii i biznesie, takich jak Przemek i Artur.
Networking: Poznasz innych profesjonalistów zainteresowanych wykorzystaniem AI w różnych branżach.
Przemek będzie pokazywał tematy związane z analizą danych, podstawami promptowania a ja zajmę się grafiką, dźwiękiem i wideo. Oprócz tego obaj będzie pokazywali praktyczne i konkretne zastosowania AI (teoria, albo ładni wyglądające dema nas nie interesują).
Nasz warsztat to idealna propozycja dla wszystkich, którzy chcą wykorzystać AI w praktyce - nie ma znaczenia co robisz, gdzie pracujesz i czego nie wiesz: pokażemy Ci od zera jak realnie zacząć korzystać z AI, zabezpieczyć się przed problemami technicznymi i prawnymi.
Dzięki praktycznym ćwiczeniom, każdy uczestnik (uczestniczka) przekona się, że inwestycja w nasze warsztaty przełoży się na realne oszczędności czasu, poprawę jakości pracy oraz przewagę konkurencyjną na rynku.
Wszyscy nauczą się, jak automatyzować zadania, generować treści czy analizować duże ilości danych (na potrzeby zawodowe albo prywatne).
Zapraszamy!
KIEDY: 27 listopada 2025
GODZINA: 9:00 do 17:00
GDZIE: Warszawa (stacjonarnie)
Po więcej szczegółów (np. cena, plan warsztatów) oraz możliwość zakupu biletu zapraszam na tę stronę:
NEWSY WARTE TWOJEJ UWAGI:
Przeszukałem dla Ciebie Internet w celu znalezienia najciekawszych historii dotyczących technologii ;)
NVIDIA: WYNIKI FINANSOWE VS. BAŃKA AI
Wyniki NVIDIA obalają tezy o „bańce AI”? Wyniki NVIDII pokazują trwały popyt i solidne fundamenty wzrostu spółki. Mimo obaw o przegrzanie rynku, dane finansowe sugerują, że NVIDIA wciąż ma przestrzeń do dalszego rozwoju.
META ZAMYKA MESSENGERA NA DESKTOPACH
Meta ogłosiła zamknięcie aplikacji Messenger dla macOS i Windows z dniem 15 grudnia 2025 roku. Użytkownicy będą musieli korzystać z wersji przeglądarkowej, co firma uzasadnia zmianami w sposobach komunikacji.
RZĄD AUSTRALII ZABLOKUJE SOCIAL MEDIA DLA NASTOLATKÓW
Meta ograniczy dostęp do Instagrama i Facebooka dla użytkowników poniżej 16. roku życia w Australii, zaczynając od 4 grudnia 2025 roku. Decyzja wpisuje się w rosnącą presję na ochronę dzieci w internecie.
BITCOIN SPADA NADAL
Kryptowaluta Bitcoin zanotowała od początku października spadek rzędu 34 % od swojego wcześniej osiągniętego szczytu. Wraz z mniejszym apetytem na rynek aktywów wysokiego ryzyka oraz rosnącymi oczekiwaniami, że Federal Reserve nie obniży stóp procentowych, przyczyny tej głębokiej korekty wydają się mieć podłoże makroekonomiczne.
NANO BANANA PRO OD GOOGLE
Google zaprezentowało swój nowy model AI do generowania obrazów –Nano Banana Pro – który łączy wysoką jakość grafiki z zaawansowaną analizą kontekstu i tekstu. Narzędzie oferuje wsparcie dla twórców i firm w produkcji wizualnych treści na poziomie studyjnym.